Alcarraz Carbajal, BibianoQuispe Pacheco, Natividad2023-12-152023-12-152023-12-15https://repositorio.eesppjsco.edu.pe/handle/JOSACO/43En el presente estudio se investigó la autonomía, para que los niños se desenvuelvan de manera cognitiva, asertiva y afectiva. El cual permite que las y los niños resuelvan los problemas que se le presente con confianza en sí mismo, se relacionara con sus compañeros manteniendo una comunicación asertiva, dentro y fuera del aula. Por ello se optó el objetivo de emplear los juegos tradicionales para desarrollar la autonomía en los estudiantes de primer grado en la nstitución Educativa N° 38990-11/Mx-P de Castro Pampa-Huanta, 2022. Se realizó una investigación de tipo aplicada, de nivel experimental con diseño pre experimental con un solo grupo de 25 estudiantes con una muestra de 10 estudiantes seleccionados mediante la técnica de recolección de datos. Así mismo, se empleó la técnica de observación cuyo instrumento la ficha de observación, los datos recolectados se organizaron en tablas de frecuencia y gráficos estadísticos; en la prueba de hipótesis se empleó el estadígrafo con prueba de rangos con signos de wilconxon para muestras relacionadas, donde el uso de los juegos tradicionales influye en el desarrollo de la autonomía a nivel cognitivo, asertivo y afectivo, (valor p=0.004<0.05). Esto indica que los juegos tradicionales como estrategia mejora en el desarrollo de la autonomía.In the present study, autonomy was investigated so that children develop in a cognitive, assertive and affective manner, which allows boys and girls to solve difficulties, problems, that arise with selfconfidence, as well as communicate affectively. Assertive way when making their opinión known when communicating with their classmates when interacting with the people around them, inside and outside the classroom. For this reason, the objective was chosen to use traditional games to develop autonomy in first grade students at Educational Institution N° 38990-11/Mx-P of Castro Pampa, Huanta 2022. An applied type of research was carried out, experimental level with pre-experimental design with a single group of 25 students with a sample of 10 students selected through the data collection technique, the observation technique was used, the instrumento f which was the observation sheet, the data collected was organized into frequency tables. And statistical graphs, in the hypothesis test the statistician is used with the Wilconxon signed range test for related simples, where the use of traditional games influences the development of autonomy at a sognitive, assertive and affective level, (p value = 0.004 <0.05). this indicates that games as a strategy improve the development of autonomyKay qatipaytaqa rurarani, warmakuna sapallan yachayninta, allin qamutayninta chaymanta kuyakuyninta wiñachinanpaq, chaymi qari chaymanta warmi warmakunapas ima sasachakuykunapas hamutin kikinkumanta hapipakuspa imapas sasachakuy allinchanankupaq chaynañataqmi piwan rimaspampas yachaywasi ukupi qamapi allin qamutaykuspa rimananpaq kay rayku akllarqani ñawpaq ñiqi pukllaykunawan kikinmanta wiñachinanpaq N° 38990-11/Mx-P Castro Pampa, Huanta 2022 yachay wasipi. Kay llupichaytaqa apakurqa ruraymanta maskay nisqa chaymanta ruwakurqa, uraypata llanchiypa nisqapi huk sikwi llanchiypa, chaymanta iskay chuka yachapakuqkunawan qari warmi warmakunanwan,chay huñumanta ñuqa qapirani llupinchananpaq chunka yachapakuqkunallawan chaypaq qapirani hatallihaku yuyankunata, chay hatalliyta qawaypi nisqanwanmi ruwakurqa piqpa kallwa karqa qawana rapi, chay huñusqa yuyaykuna huñunakuy karqa kallwa sapa kuti chay kipupi mallipi qillqasqa wiconxon nisqawanmi rikuchikuna tupaqninpaq llamachisqa, maychipus ñawpaq pukllaykuna llamkachiyninqa kikillanmanta rurananpaq wiñayninpi allin qamutannampaq, lliw warmawasinwan chaymanta ima runakunawanpas allinta rimanakunanpaq imata rimaspampas allinta qamutaskuspa rimayninta qispichinanapaq (chani p=0.004<0.05). chaymanta kuyaninnisqanpi llamkan, kaymi qawarichin pukllaykuna usachaynin allinchakusqankunta wiñayninpi.application/pdfspainfo:eu-repo/semantics/openAccessAutonomíaAsertivoCognitivoEfectivoAutonomyEffectiveCognitiveAssertiveKikillanmanta rurayninKuyakuynin wiñachiyninAllin rimayninAllin qamutayninLos juegos tradicionales en el desarrollo de la autonomía en los estudiantes de primer grado “única” de la Institución Educativa N° 38990-11/Mx-P de Castro Pampa, Huanta 2022info:eu-repo/semantics/bachelorThesishttps://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01